top of page

Ah Bir Ataş Ver

4 Nisan 1953 tarihinde. Çanakkale Boğazı açıklarında Türk donanmasına ait Dumlupınar denizaltısı, hava şartları çok kötüydü, sis vardı, yağmur vardı. İstirahati hayal eden donanma limana yaklaşırken çok büyük bir gürültüyle sarsıldılar. 

İlk olarak şu bilginin yanlış olduğunu aktaralım. 4 Nisan 1953 Tarihinde Çanakkale Boğazı’nda Naboland Adlı İsveçli Yük Gemisi İle Çarpışarak Batan Dumlupınar Denizaltısı’nda Şehit Olan Denizcilerin Son Anlarında “Ah Bir Ateş Ver” Adlı Türküyü Dinlediği ya da Söz Konusu Türkünün İçin Dumlupınar Faciası Ardından Yazılan Bir Ağıt Olduğu İddiası Gerçek Dışıdır.


Türkiye Cumhuriyeti Donanması bünyesinde hizmet eden TCG Dumlupınar (D-6), katıldığı tatbikattan dönerken 3 Nisan 1953’ü 4 Nisan 1953 gününe bağlayan gece su üstünde seyrederken Çanakkale Nara Burnu’nda Naboland isimli İsveçli gemiyle çarpışmasının ardından hızla batmıştı. 3 gün boyunca yürütülen tüm çabalara rağmen bir sonuç alınamamıştı. Zaman tükenmiş ve kurtarılmayı bekleyen denizaltıdakiler için umutlar tükenmişti. “Dumlupınar Faciası” olarak anılan bu elim hadisede 81 denizci şehit olmuştu.


Denizaltı denizin dibini boylamıştı. Topridodaki 22 kişi yüzeye bir şamandıra fırlatarak içerisindeki telefon kablosu aracılığıyla merkezle iletişime geçtiler. Olayı anlata mürettebatta merkezden cevap gelmişti "Gerekmedikçe konuşmayın, türkü söylemeyin ve sigara içmeyin"

Kahraman askerler olacaklardan habersiz bir şekilde ülkelerinin kendilerini kurtarmalarını bekliyordu. Fakat kendileri dışındaki herkes durumu biliyordu o zamanın teknolojisiyle o askerleri oradan çıkarmanın mümkünatı yoktu. 

(!) O sırada O anda askerlere bir anons geldi " rahatça konuşabilirsiniz, türkü söyleyebilirsiniz, sigara içebilirsiniz"


Kurtarma operasyonu başarısızlıkla sonuçlandıktan sonra Dumlupınar personeline “konuşabilirsiniz, sigara içebilirsiniz, türkü söyleyebilirsiniz” şeklinde yüzeyden bir talimat geçilmesinin teknik olarak imkânı bulunmuyordu. Çünkü, Dumlupınar’ın kurtarma çanının indirilmesi için kullanılan ve telefon kablosunu da taşıyan şamandırası koptuktan sonra batık denizaltıyla tekrar irtibat sağlanamamıştı. Hâliyle, Dumlupınar’da yaşamını yitiren denizcilerimizin son anları hakkındaki aktarımlar aslında kurguydu…


“Ah Bir Ataş Ver Cigaramı Yakayım” adlı türkünün Dumlupınar Faciası’ndan esinlenerek sözlerinin kaleme alındığı ve bestelendiği ileri sürülmektedir. 


Evet maalesef Dumlupınar Faciası, “Ah Bir Ataş Ver Cigaramı Yakayım” türküsünün vücut bulmuş hâlidir. Dumlupınar Denizaltısı şehitleri yıllarca bu türkü ile anılır olmuştur. Ancak, anonim yapıdaki “Ah bir ataş ver” türküsünün Dumlupınar kazası sonrasında faciadan esinlenerek oluştuğuna dair bir delil bulunmuyor. Bahse konu türkü sözleri Dumlupınar’ın battığı 1953 yılından öncesinde de mevcuttu… Bu eski Ege türküsü zamanla, Dumlupınar Denizaltısı’nda son nefesini veren denizcilerle bütünleşmiş…

Anahtar Kelimeler

İlgili Resimler

bottom of page